Van eerste penseelstreek tot vakschilder: zo kies je de schilderopleiding die bij je past

Wil je starten als vakschilder of je techniek naar een hoger niveau tillen? In de schilderschool leer je alles van voorbereiding tot strak aflakken, met keuze uit BBL (werken-leren), voltijd BOL of korte cursussen zoals spuittechniek, houtrotherstel en restauratie-plus aandacht voor watergedragen/biobased verf en veiligheid (VCA). Je bouwt certificaten en een sterk portfolio op, krijgt zicht op kosten en vergoedingen en groeit vlot door naar een baan of eigen opdrachten als zzp’er.

Wat is een schilderschool en voor wie?

Een schilderschool is de plek waar je het vak van schilder van A tot Z leert: van ondergrond voorbereiden, schuren, plamuren en gronden tot strak aflakken, behangen en decoratieve technieken. Je oefent met verschillende verfsoorten (watergedragen, oplosmiddelhoudend en biobased), leert kleurleer toepassen, herkent ondergronden zoals hout, metaal en steen, en werkt veilig met materialen en steigers. Veel schilderscholen combineren theorie met veel praktijk in werkplaatsen met oefenwanden en realistische opdrachten. Je kunt kiezen voor korte cursussen en workshops, een erkende MBO-route of een BBL-traject waarbij je werkt en leert tegelijk bij een leerbedrijf. Een schilderschool is er voor je als je starter bent die het vak wilt ontdekken, als je wilt omscholen vanuit een ander beroep, of als je al schilder bent en je vaardigheden wilt bijspijkeren met specialisaties zoals spuittechniek, houtrotreparatie, glaszetten of restauratieschilderen.

Ook als zzp’er profiteer je van certificaten, portfolio-opbouw en een netwerk met bedrijven. Toelating is laagdrempelig: vaak is motivatie belangrijker dan vooropleiding, en een intake helpt om je niveau te bepalen. Past precies als je graag met je handen werkt, oog hebt voor detail en plezier haalt uit netjes en duurzaam resultaat neerzetten bij particuliere en zakelijke klanten in Nederland en België.

Wat je leert en waar je naartoe groeit

In een schilderschool leer je stap voor stap het hele proces beheersen: ondergronden beoordelen, schuren, ontvetten, plamuren en gronden, strak aflakken en netjes kitten, maar ook behangen, kleine houtrotreparaties en spuit- of rollerapplicaties. Je verdiept je in kleurleer, materiaalkeuze en de verschillen tussen hout, metaal en steen, en je werkt veilig met steigers en persoonlijke bescherming. Daarnaast ontwikkel je planning, kosteninschatting en klantcommunicatie, zodat je projecten slim en verzorgd neerzet.

Je groeit van beginnend assistent naar allround vakschilder met een sterk portfolio, of je specialiseert je in bijvoorbeeld restauratie, spuittechniek of glaszetten. Met certificaten en praktijkervaring kun je doorgroeien naar voorman, werkvoorbereider of starten als zzp’er, waarbij je leert offertes maken, kwaliteit borgen en duurzaam onderhoud adviseren.

Voor wie geschikt (beginners, zij-instromers, gevorderden)

Een schilderschool is ideaal als je helemaal nieuw bent in het vak: je krijgt heldere uitleg, veel praktijk en je bouwt stap voor stap een stevige basis op. Ben je zij-instromer, dan kun je kiezen voor een verkort traject met werken-leren bij een leerbedrijf, zodat je snel ervaring opdoet en direct inzetbaar wordt, met extra aandacht voor veiligheid, ergonomie en klantcontact. Als gevorderde verfijn je je techniek en blijf je up-to-date met spuitwerk, houtrotherstel, restauratie en duurzaam schilderen, en kun je doorgroeien richting leidinggeven, werkvoorbereiding en kwaliteitscontrole.

Een intake bepaalt je startniveau en levert vrijstellingen op waar dat kan. Dankzij flexibele roosters, stages en een sterk netwerk versnel je je route naar een vaste baan of opdrachten als zzp’er, met een portfolio dat resultaat laat zien.

[TIP] Tip: Volg een proefles om te zien of de schilderschool aansluit.

Opleidingsroutes en leervormen

Onderstaande vergelijking helpt je snel kiezen tussen cursussen, erkende MBO-routes en de leervormen BOL en BBL bij een schilderschool.

Kort samengevat: cursussen zijn snel en gericht op skills, terwijl een erkende MBO-route het diploma oplevert. Kies BBL voor inkomen en directe praktijk, of BOL voor voltijd focus; een zij-instroomtraject kan een snelle brug naar BBL zijn.

Bij een schilderschool kies je de route die past bij jouw situatie en tempo. Wil je snel instromen in het vak, dan is de BBL-route ideaal: je werkt vier dagen bij een erkend leerbedrijf en gaat één dag naar school, zodat je salaris en ervaring opbouwt terwijl je leert. Liever voltijd leren met stages? Dan past BOL beter. Zoek je gerichte bijscholing, dan zijn er korte cursussen en praktijkdagen voor technieken als spuitwerk, houtrotreparatie of behangen. Theorie en praktijk worden vaak blended aangeboden: online modules voor veiligheid, materiaal- en kleurleer gecombineerd met intensieve praktijktraining in het oefenlokaal.

In Nederland behaal je via de MBO-route een erkend diploma (bijvoorbeeld schilder niveau 2 of allround niveau 3), met examens die je echte vakbekwaamheid toetsen. In België volg je vergelijkbare trajecten, vaak duaal leren via opleidingscentra, met dezelfde focus op werkplekleren. Een intake of EVC-traject bepaalt je startniveau en kan vrijstellingen opleveren, zodat je alleen leert wat je nog mist en sneller doorgroeit naar een vakdiploma of specialistisch certificaat.

Cursussen VS erkende MBO-opleiding

Korte cursussen zijn ideaal als je snel een specifieke vaardigheid wilt leren of bijspijkeren, zoals spuittechniek, houtrotreparatie of verf- en ondergrondkennis. Ze zijn flexibel, praktijkgericht en leveren meestal een certificaat op, maar geen landelijk erkend diploma. Een erkende MBO-opleiding biedt juist een brede basis en diepgang, met theorie én veel praktijk via BBL (werken-leren) of BOL (voltijd met stages).

Je werkt toe naar een officieel diploma (bijvoorbeeld niveau 2 Schilder of niveau 3 Allround vakkracht), met examens die je vakbekwaamheid aantonen. Dat vergroot je kansen op een vaste baan, cao-loon en doorgroei naar voorman of werkvoorbereider. Via subsidies, studiefinanciering of sectorfondsen kun je kosten drukken. Kies cursussen voor gerichte specialisatie, kies MBO voor een duurzame carrière als vakschilder.

BBL en BOL: werken-leren VS voltijd

Bij BBL combineer je werk en school: je hebt een contract bij een erkend leerbedrijf, verdient salaris volgens cao en gaat meestal één dag per week naar de schilderschool. Je leert in het echt, onder begeleiding van een leermeester, en bouwt direct aan je cv en baanzekerheid. BOL is voltijd onderwijs met stages in blokken; je zit vaker in het oefenlokaal, krijgt intensieve begeleiding en ontwikkelt rustig een brede basis.

Je ontvangt geen salaris, maar kunt vaak studiefinanciering en een OV-voordeel krijgen. Beide routes leiden tot een erkend MBO-diploma. Kies BBL als je meteen meters wilt maken en verdienen, kies BOL als je meer tijd wilt voor techniek, theorie en een sterk portfolio.

[TIP] Tip: Kies schilderschool met BBL-traject; leer op projecten en verdien salaris.

Programma, technieken en specialisaties

In het programma van een schilderschool leer je het complete traject van voorbereiding tot afwerking. Je begint met ondergronden beoordelen, reinigen, schuren, plamuren en gronden, en oefent vervolgens met strak aflakken, netjes kitten en nauwkeurig afwerken van details. Je werkt met verschillende applicatiemethoden zoals kwast, roller en spuittechniek, en je ontdekt wanneer je watergedragen, oplosmiddelhoudende, tweecomponent- of biobased verf inzet. Je verdiept je in kleurleer, glansgraden, laagdikte en droging, én in de eigenschappen van hout, metaal, steen en pleisterwerk, inclusief vocht- en schadeanalyse.

Veiligheid loopt overal doorheen: werken op hoogte, stof- en dampbeheersing en certificering zoals VCA komen aan bod. Vanuit die basis kies je specialisaties die bij jouw doelen passen, bijvoorbeeld spuittechniek voor strak en snel werk, houtrotherstel met duurzame reparaties, restauratieschilderen voor monumentaal werk, glaszetten en beglazingskitten of decoratieve afwerkingen zoals kalkverf en marmering. Je rondt modules af met praktijkopdrachten en bouwt een portfolio op dat laat zien dat je kwaliteit, planning en klantcommunicatie beheerst, klaar voor werk op onderhoud, nieuwbouw of renovatie.

Basisvaardigheden en workflow (schuren, gronden, kitten, aflakken)

De basis van goed schilderwerk is een strakke workflow. Je start met reinigen en ontvetten, herstelt slechte plekken en schuurt met passende korrel (bijvoorbeeld P120-P180) tot de ondergrond vlak en mat is. Daarna maak je alles stofvrij en breng je een primer aan die past bij de ondergrond en de gekozen lak. Na droging schuur je licht op, werk je naden en kieren af met acrylaatkit en strijk je die netjes na voor een strakke voeg.

Voor het aflakken snij je eerst randen, werk je nat-in-nat en houd je laagdikte en vloei in de gaten om zakkers te voorkomen. Let op temperatuur en luchtvochtigheid, respecteer droogtijden en controleer tussendoor op stofjes of beschadigingen, zodat je een duurzaam, egaal eindresultaat neerzet.

Materialen, ondergronden en kleurleer (watergedragen, biobased)

Bij goed schilderwerk kies je materiaal op basis van de ondergrond en het gewenste effect. Op hout let je op vochtgehalte en harsen; je gebruikt een passende primer om doorslag te voorkomen. Op metaal verwijder je roest en kies je een roestwerende primer, op steen en stuc werk je liever met dampopen verven. Watergedragen verf (op waterbasis) droogt snel, ruikt minder en vergeelt nauwelijks, en hecht prima op bestaande lagen als je goed schuurt.

Biobased verf bevat voor een deel hernieuwbare grondstoffen en is een duurzame keuze, mits je de juiste primer inzet. Vanuit kleurleer speel je met toon, contrast en verzadiging, en houd je rekening met lichtreflectie: zo zorg je dat kleuren in daglicht en kunstlicht kloppen en ruimtes prettig aanvoelen.

Specialisaties en certificaten (spuittechniek, houtrotherstel, restauratie, VCA)

In een schilderschool kun je je verdiepen in specialisaties die je werk naar een hoger niveau tillen. Bij spuittechniek leer je instellingen kiezen, overspray beperken en een gelijkmatige laagdikte aanbrengen met airless of HVLP, ideaal voor deuren, kozijnen en grotere vlakken. Houtrotherstel draait om oorzaakonderzoek, correct uitfrezen en duurzaam repareren met tweecomponent-epoxy of het inlassen van nieuw hout.

Restauratie richt zich op historische verfsystemen, kleuronderzoek, lijnolieverf en het behouden van originele details met reversibele technieken. Met VCA (veiligheidscertificaat) laat je zien dat je veilig werkt op de bouwplaats, inclusief werken op hoogte en omgaan met gevaarlijke stoffen. Deze certificaten en praktijkmodules helpen je naar uitdagende projecten en betere kansen.

[TIP] Tip: Start met fundament: penseelvoering, kleurleer, compositie; daarna gerichte specialisatie.

Praktisch: kosten, start en carrière

Een schilderschool is goed te plannen én te betalen als je weet waar je aan toe bent. Reken op les- of cursusgeld, boeken en digitale modules, plus een basisset gereedschap en persoonlijke beschermingsmiddelen; soms komen daar examenkosten en reiskosten bij. Kies je voor BBL, dan heb je een arbeidsovereenkomst bij een erkend leerbedrijf: je verdient salaris en vaak draagt je werkgever of een sectorfonds mee aan je schoolkosten. In BOL betaal je zelf het lesgeld, maar kun je meestal studiefinanciering en OV-voordeel krijgen. In België zijn er vergelijkbare trajecten met duaal leren en mogelijke tussenkomsten via opleidingscentra of sectorfondsen.

Starten is simpel: je meldt je aan, doet een intake om je niveau te bepalen en regelt, bij BBL, een leerwerkplek; instroom kan vaak meerdere keren per jaar. Dankzij veel praktijk bouw je snel een portfolio op en stap je vlot in als onderhoudsschilder of allround vakschilder. Met extra modules groei je door naar voorman, werkvoorbereider of start je als zzp’er met eigen klanten. Omdat de vraag naar goede vakmensen stabiel is, levert investeren in je opleiding doorgaans snel werk, perspectief en een professioneel netwerk op.

Kosten, studieduur en vergoedingen

De kosten hangen af van je route. Reken bij een MBO-opleiding op les- of cursusgeld per jaar, examenkosten, en een basisset gereedschap en persoonlijke beschermingsmiddelen; materialen voor praktijklessen zijn vaak deels inbegrepen. Kies je voor BBL, dan heb je een arbeidsovereenkomst, verdien je salaris en dragen je leerbedrijf of een sectorfonds geregeld bij aan je schoolkosten. In BOL betaal je zelf het lesgeld, maar kun je meestal studiefinanciering en OV-voordeel krijgen.

In België zijn er vergelijkbare opties via duaal leren met leervergoeding en tussenkomsten via opleidingscentra of sectorfondsen. De studieduur varieert: niveau 2 duurt gemiddeld 1 tot 2 jaar, niveau 3 vaak 2 tot 3 jaar; korte cursussen duren van een dag tot enkele weken. Met vrijstellingen of EVC kun je je traject inkorten en zo kosten besparen.

Benodigdheden en startpakket

Voor een vlotte start op de schilderschool is een eigen basisset handig en vaak vereist. Denk aan goede kwasten (rond en patentpunt), rollers met beugels, verfbak of rooster, plamuurmessen, verfkrabber, afbreekmes, schuurpapier in meerdere korrels en een schuurblok. Voor net werk neem je schilderstape, kitpistool en doeken mee. Veiligheid telt: werkbroek, overall, S3-veiligheidsschoenen (met stalen neus en antislip), handschoenen, veiligheidsbril, gehoorbescherming en een P2-stofmasker tegen fijnstof.

Een emmer of kist om alles te dragen, plus potlood, meetlint en een kleine waterpas maken je set compleet. Veel scholen leveren oefenmateriaal en verf, maar je eigen gereedschap zorgt voor constante kwaliteit. Reken voor een startpakket op ongeveer 150 tot 300 euro, afhankelijk van merk en extra’s.

Stage, portfolio en baanperspectief (ZZP of loondienst)

Tijdens je stage draai je mee bij een erkend leerbedrijf en laat je in echte projecten zien wat je kunt: van voorbereiding en aflakken tot veilig werken en klantcontact. Maak veel voor-en-na-foto’s, noteer gebruikte materialen en technieken en vraag om korte referenties; zo bouw je een portfolio dat aantoont dat je kwaliteit levert en deadlines haalt. Vaak mondt een goede stage uit in een contract, zeker omdat de vraag naar vakmensen hoog is.

In loondienst krijg je zekerheid, cao-voorwaarden en kansen op opleiding en doorgroei naar voorman of werkvoorbereider. Als zzp’er kies je je projecten en tarief, maar regel je zelf acquisitie, administratie en verzekeringen. Veel schilders starten in loondienst en stappen later bewust over naar zzp.

Veelgestelde vragen over schilderschool

Wat is het belangrijkste om te weten over schilderschool?

Een schilderschool leert je vakschilderen: van schuren, gronden, kitten en aflakken tot kleurleer, materiaalkeuze en specialisaties. Geschikt voor beginners, zij-instromers en gevorderden. Je groeit richting erkend MBO, certificaten, loondienst of zelfstandig ondernemerschap.

Hoe begin je het beste met schilderschool?

Begin met oriënteren: kies tussen cursussen of erkende MBO-route, en BBL (werken-leren) of BOL (voltijd). Check kosten, vergoedingen en VCA. Regelen: intake, leerwerkplek of stage, startpakket gereedschap, en portfolio-opdrachten.

Wat zijn veelgemaakte fouten bij schilderschool?

Veelgemaakte fouten: basisworkflow overslaan, ondergrond slecht voorbereiden, verkeerde primers of onjuiste keuze tussen watergedragen, oplosmiddelarme en biobased systemen, en veiligheid negeren. Te weinig praktijkuren, geen feedback of VCA, geen portfolio bijhouden, planning en kosten onderschatten.